Vakblad over installatietechniek, hvac, sanitair en elektriciteit
Een gezond binnenklimaat: wat elke HVAC-installateur en elektricien moet weten
De omgeving waarin mensen binnenshuis leven en werken, bepaald door de temperatuur, de luchtkwaliteit, de luchtvochtigheid, het geluid en de verlichting; dat is wat wordt bedoeld met het woord binnenklimaat.

Een gezond binnenklimaat: wat elke HVAC-installateur en elektricien moet weten

Een gezond binnenklimaat is de heilige graal van elke HVAC-installateur. Maar wat houdt dat nu precies in? Waarom is het zo cruciaal? En welke uitdagingen zijn verbonden aan het creëren ervan? Dit artikel vat samen wat de installateur van verwarmings-, ventilatie- en koelingsoplossingen, maar ook de elektricien, over het onderwerp moet weten.

Airco’s dragen, indien juist gebruikt, bij aan een gezond binnenklimaat.

De omgeving waarin mensen binnenshuis leven en werken, bepaald door de temperatuur, de luchtkwaliteit, de luchtvochtigheid, het geluid en de verlichting. Dat is wat wordt bedoeld met het woord binnenklimaat. Een binnenklimaat kan gezond of slecht zijn. Een gezond binnenklimaat voorkomt gezondheidsproblemen bij de mensen die werken of wonen in de ruimte en het verhoogt hun comfort en productiviteit – uiteraard vooral belangrijk in werkomgevingen. Een slecht binnenklimaat kan leiden tot klachten zoals hoofdpijn, droge ogen, vermoeidheid en zelfs ernstige aandoeningen als astma.

Hoe dienen de vijf parameters die samen het binnenklimaat bepalen – de temperatuur, de luchtkwaliteit, de luchtvochtigheid, het geluid en de verlichting dus – dan precies te zijn ‘ingevuld’ opdat sprake is van een gezond binnenklimaat? Wel, de temperatuur dient vanzelfsprekend aangenaam te zijn. Hoe hoog die dan moet zijn is natuurlijk subjectief, maar 21 °C lijkt een goed gemiddelde. Een ideale relatieve luchtvochtigheid (die de verhouding weergeeft tussen de aanwezige hoeveelheid vocht in de lucht en de maximale hoeveelheid vocht die in de lucht kan zitten, red.) is er een die tussen de 40 en 60% ligt. Binnenlucht met een goede luchtkwaliteit is vrij van verontreinigingen zoals CO2, schimmels en zogenaamde vluchtige organische stoffen (VOS). Een goede akoestiek betekent dat de geluidsbalans in de ruimte prettig is en er slechts een minimum aan storende geluiden waarneembaar is. Tot slot dient er voldoende direct daglicht de ruimte te kunnen binnentreden. En als dat niet kan, moet er kwalitatieve kunstverlichting worden geïnstalleerd.

Gebruikers van een ruimte hebben vaak onvoldoende kennis over hun eigen rol in het behouden van een gezond binnenklimaat.

Cruciale rol voor HVAC-installateur en elektricien

De HVAC-installateur, maar zeker ook de elektricien, speelt dus een sleutelrol in het garanderen van een gezond binnenklimaat. Zij installeren en onderhouden – en ontwerpen soms ook – immers de oplossingen die het binnenklimaat direct beïnvloeden. Het plaatsen van systemen voor slimme sturing van die oplossingen, zoals bijvoorbeeld slimme thermostaten, domoticasystemen of CO2-meters, behoort daarnaast ook tot hun vakgebied.

Op het vlak van verwarming gaat het dan over verwarmings- en koelsystemen, vaak ondersteund door warmtepompen of zoneregeling, maar ook over thermostaten en slimme sensoren die de temperatuur dynamisch kunnen aanpassen aan de behoeften van de bewoners. Op het gebied van luchtvochtigheid over luchtbevochtigers of net -ontvochtigers, die zeker in nieuwbouw met luchtdichte bouwschillen hun waarde bewijzen. Wat het waarborgen van een goede luchtkwaliteit betreft komen ventilatieoplossingen in beeld. Een balansventilatiesysteem met warmteterugwinning is bijvoorbeeld een geschikte keuze om frisse lucht aan te voeren en vervuilde lucht af te voeren. Als er te weinig direct daglicht in de ruimte valt, is kwalitatieve kunstverlichting essentieel. Slimme lichtsturing die de verlichting afstemt op het bioritme van de gebruikers van de ruimte kan de bijdrage van de factor licht aan het binnencomfort nog verder vergroten. Akoestiek wordt misschien niet direct gelinkt aan de HVAC-installateur, maar toch kan hij bijdragen aan een aangename akoestiek door te kiezen voor systemen met stille ventilatoren en/of geïsoleerde leidingen waar nodig.

Uiteraard zal elke zichzelf respecterende HVAC-installateur of elektricien de juiste oplossing op de juiste plaats installeren in functie van een gezond binnenklimaat en daar ook helder over communiceren bij zijn klanten. Maar waar kan hij dan precies meerwaarde creëren? Ten eerste door evoluties in de markt die het binnenklimaat nog verder kunnen verbeteren van nabij te volgen en toe te passen. Zelflerende thermostaten die gebruikspatronen herkennen of systemen die ventileren op basis van de gemeten luchtkwaliteit zijn maar enkele voorbeelden van dergelijke recente ontwikkelingen. Ten tweede door onderhoudscontracten aan te bieden. Daarmee garandeert de HVAC-installateur of elektricien zijn klanten een gezond binnenklimaat op lange termijn. Tot slot kan hij maatwerk adviseren waar nodig – wat soms ook betekent dat bestaande oplossingen worden gemodificeerd. Want elk gebouw is anders en de behoeften van de gebruikers variëren. Een gezin met jonge kinderen stelt andere eisen dan een alleenstaande senior.

Ventilatieoplossingen moeten een goede binnenluchtkwaliteit waarborgen.

Uitdagingen

Hoewel het met de huidige technologie al perfect mogelijk is een gezond binnenklimaat te realiseren, blijven er uitdagingen verbonden aan het creëren van een gezonde en comfortabele leefomgeving binnenshuis. Ten eerste is de combinatie van een gezond binnenklimaat en energiezuinigheid soms een uitdaging. Denk aan een goed geïsoleerde woning die tegelijkertijd toch voldoende ventilatie nodig heeft. Daarnaast hebben gebruikers van een ruimte vaak onvoldoende kennis over hun eigen rol in het behouden van een gezond binnenklimaat. Die bewustwording moet absoluut omhoog. Veel mensen weten bijvoorbeeld niet dat ramen openzetten in een ruimte met balansventilatie het binnenklimaat minder gezond kan maken. En ook het belang van goed onderhoud is nog niet genoegzaam bekend. Filters laten vervangen, leidingen laten reinigen en systemen opnieuw laten afstellen zijn essentieel om de prestaties van HVAC-oplossingen op peil te houden.

Een gezond binnenklimaat voorkomt gezondheidsproblemen bij de mensen die werken of wonen in de ruimte en het verhoogt hun comfort en productiviteit.

Blik op de toekomst

Heeft de toekomst tot slot nog dingen in petto voor het thema binnenklimaat? Het antwoord is ja, met aan de basis van elke toekomstverwachting de maatschappelijke drang naar meer duurzaamheid. Zo mogen we in de eerste plaats verdere optimalisaties verwachten op het vlak van de energie-efficiëntie van technische oplossingen voor het creëren van gezonde en comfortabele leefomgevingen binnenshuis. Daarnaast zullen steeds vaker duurzame – lees: gerecupereerde, gerecycleerde, biogebaseerde, hernieuwbare, herbruikbare of recycleerbare – materialen worden gebruikt voor het maken van die technische oplossingen. De oplossingen zullen ook steeds meer een modulair karakter krijgen met het oog op eenvoudige herstellingen of het hergebruik van de verschillende elementen. Tot slot zal het feit dat steeds meer opdrachtgevers vragen om gebouwen met duurzaamheidskeurmerken zoals WELL of BREEAM ertoe leiden dat een gezond binnenklimaat, een essentieel criterium in de certificeringsprocedures voor die keurmerken, alleen maar hoger op de agenda zal komen te staan.

Conclusie: de HVAC-installateur en elektricien spelen een cruciale rol in het realiseren van een gezond binnenklimaat, waarbij dat laatste geen luxe is, maar een basisvoorwaarde voor comfortabel en gezond wonen en werken. Door blijvend te investeren in kennisvergaring rond de nieuwste technologieën en in klantgerichtheid, maar ook door onderhoudscontracten aan te bieden, kunnen ze zich onderscheiden en hun positie in de markt versterken.

"*" geeft vereiste velden aan

Stuur ons een bericht

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Wij gebruiken cookies. Daarmee analyseren we het gebruik van de website en verbeteren we het gebruiksgemak.

Details

Kunnen we je helpen met zoeken?

Bekijk alle resultaten