Bijna 175.000 mensen brachten een bezoek aan BATIBOUW 2024, van 17 tot en met 25 februari in Brussels Expo. Daarmee ligt het bezoekersaantal 10% hoger in vergelijking met de voorgaande editie van de bouwbeurs, die afklokte op 160.000 bezoekers. BATIBOUW, dat dit jaar kon rekenen op meer dan 300 exposanten – ook een succes volgens de organisatie, klimt zo langzaam maar zeker uit het dal waarin het belandde na de verwoestende coronapandemie. Toch klinken er niet enkel positieve geluiden. Hoewel de beurs als thema ‘betaalbaar wonen en duurzaam (ver)bouwen’ had, met onder meer het BouwForum van Embuild dat verschillende recepten aanreikte om een wooncrisis te vermijden, bleef het er volgens Vlaams Bouwmeester Erik Wieërs opvallend stil rond circulair bouwen, een bouwprincipe dat volgens hem onlosmakelijk verbonden is met duurzaam (ver)bouwen en in de toekomst broodnodig zal zijn. Dat stelde hij in een open brief die hij kort na BATIBOUW de wereld in stuurde.
De organisatie van BATIBOUW blikt tevreden terug op de 65ste editie van de beurs. De voorgaande jaren, waarin de beurs de gevolgen droeg van de coronapandemie, de stijgende materiaalkosten door de oorlog in Oekraïne en de energiecrisis die onze economie en dus ook de bouwsector hard troffen, was dat nog anders. “Deze editie van BATIBOUW toont dat we opnieuw op weg zijn naar succes”, aldus Joan Condijts, CEO van FISA, dat BATIBOUW organiseert. “Ze toont ook aan dat direct contact met professionals en het met eigen ogen kunnen zien en aanraken van allerlei oplossingen voor veel mensen een prioriteit blijft als het gaat om bouw- en renovatiebeslissingen. We zijn nu dan ook al volop bezig met het verbeteren en uitbreiden van ons aanbod om onze bezoekers in 2025 nog meer informatie, diensten en innovatieve producten aan te kunnen bieden, evenals meer beleving.”
De editie van 2024 stond in het teken van betaalbaar wonen en duurzaam (ver)bouwen. De meer dan 300 exposanten toonden de bezoekers een breed scala aan innovatieve bouwmaterialen, oplossingen rond hernieuwbare energie, domotica en duurzame inrichtingsoplossingen. Toch had de organisatie nog meer kunnen doen, zo vindt Vlaams Bouwmeester Erik Wieërs. In een open brief die hij op 28 februari de wereld instuurde, klaagde hij het feit aan dat het op BATIBOUW betrekkelijk stil bleef rond circulair bouwen, een duurzaam bouwprincipe dat volgens hem en veel andere experten nochtans broodnodig is om de klimaatdoelstellingen te behalen. “Er ging op BATIBOUW terecht veel aandacht naar energieneutraal bouwen en energie-efficiënt renoveren. Wat echter opviel, is dat daarvoor haast uitsluitend nagelnieuwe producten werden aangeprezen. Ging je op de beurs op zoek naar materialen uit afbraak die aan een tweede leven toe zijn of die uit afvalmateriaal bestaan, dan kwam je eerder van een kale kermis thuis. Van enige aanzet tot een overgang naar circulair bouwen was op de Heizel dan ook nog niet veel sprake”, schrijft hij in de brief.
Erik Wieërs benadrukt in zijn schrijven wel dat je ook met nieuwe materialen circulair kan bouwen, als die zo ontworpen zijn dat ze op lange termijn herbruikbaar zijn. Dergelijke materialen waren op BATIBOUW volgens hem zeker te vinden. “Zo’n producten zullen de economie pas in de verre toekomst vertragen. Als we nu al kiezen voor maximaal hergebruik, dan zal de productie van nieuwe materialen daar onmiddellijk gevolgen van ondervinden. Zou dat de reden kunnen zijn waarom bedrijven en overheden, wanneer ze over circulariteit spreken, vaak de toekomstgerichte vorm verkiezen?”, suggereert hij in de brief.
Circulair bouwen was alleszins wel een term die viel op het BouwForum dat Embuild op vrijdag 22 februari organiseerde op BATIBOUW. Dat stond helemaal in het teken van de Europese, federale en regionale verkiezingen van 9 juni 2024. Johan Van Overtveldt (Europarlementslid N-VA), Tom Van Grieken (voorzitter Vlaams Belang), Bruno Tobback (Vlaams parlementslid Vooruit), Steven Coenegrachts (Vlaams parlementslid Open Vld), Aimen Horch (lijsttrekker Vlaams-Brabant Groen) en Robbrecht Bothuyne (ondervoorzitter cd&v), bogen zich – langs Vlaamse kant, ook Waalse politieke kopstukken bestegen het podium – over drie thema’s: betaalbaar en duurzaam wonen, overheidsinvesteringen en aantrekkelijke bouwjobs. Relevant voor de installatiesector was vooral de volgende boodschap die Niko Demeester, CEO van Embuild, de aanwezige politici voor de voeten wierp: “De energietransitie van ons woningpark moet fiscaal gestimuleerd blijven en de btw van 6% op renovatie van woningen moet daarom behouden blijven. Dat geldt ook voor de verlaagde btw van 6% op zonnepanelen en zonneboilers, die eind 2023 afliep. Die moet zo snel mogelijk opnieuw ingevoerd worden.”
Het structureel tekort aan arbeidskrachten in de bouwsector, dat ook de installatiebranche hard raakt, kwam ook op tafel. “De bouw van extra woningen en bijkomende overheidsinvesteringen zullen uiteraard zorgen voor bijkomende jobs in de sector en dat terwijl de bouw nu al met een structureel tekort aan arbeidskrachten zit”, aldus Niko Demeester. “Daarom dat we met Embuild op alle fronten brede wervingscampagnes hebben lopen en dat het werk in de sector meer gedigitaliseerd en geïndustrialiseerd moet worden, zodat we met minder mensen meer werk kunnen verzetten. Een veel grotere focus op activering, vorming en omscholing is volgens ons een absolute prioriteit tijdens de komende legislatuur. Wie kán werken, moét werken. En wij hebben werk genoeg. Goed betaald werk, geen hamburgerjobs.”
Zorgen dat werken meer gaat lonen, werkloosheidsuitkeringen beperken in de tijd, arbeidsmigratie, duaal bouwonderwijs, begeleidingstrajecten naar de bouwsector voor langdurig zieken en werklozen, de loonkost naar beneden halen: het passeerde allemaal de revue in de politieke betogen. Robbrecht Bothuyne stipuleerde ook dat meer vrouwen aan de slag zouden moeten gaan in de bouwsector. “Daar schuilt een groot potentieel”, aldus de ondervoorzitter van cd&v.
“Het stereotype dat werken in de bouw enkel voor mannen is weggelegd, moet verdwijnen”, trad Aimen Horch van Groen hem bij.
De boodschap die Embuild tijdens het BouwForum bracht aan de politiek mag duidelijk zijn: de bouw- en installatiesector spelen een cruciale rol in het behalen van de klimaatdoelstellingen, in de hernieuwing van onze openbare infrastructuur, in het scheppen van aantrekkelijke banen en in het tot stand brengen van welvaart. “Maar dat vraagt wel de nodige ondersteuning”, aldus Niko Demeester. “We zijn dan ook tevreden dat alle politieke partijen zich daar bewust van lijken te zijn en rekenen op hen om de komende vijf jaar met echte oplossingen voor wonen, investeren en jobs over de brug te komen.”
Met dat eerste zal BATIBOUW de komende ongetwijfeld helpen.