“De Belgische complexiteit beknot de doorbraak van warmtepompen in ons land”

Warmtepompen zijn de verwarming van de toekomst, maar het is een en-en-verhaal volgens energieconsulent Luc Dedeyne. We ­spreken hem over de trends op de voorbije ISH-beurs, de toekomst­verwachtingen en uitdagingen.

De warmtepomp was alomtegenwoordig in Frankfurt, bevestigt ook Luc Dedeyne: “Enkel spijtig dat we in België jaren achter komen, omdat sommige groepen nog steeds lobbyen voor het behoud van de ketel in combinatie met de warmtepomp. De ons omringende landen zijn wel mee, met Duitsland op kop. In België is de invoering van de boosterwarmtepomp door bepaalde buitenlandse fabrikanten bijvoorbeeld momenteel niet aan de orde omdat ons land te complex in mekaar zit. Er hangen te veel keuringen en bijgevolg kosten aan vast.”

Welke trends of evoluties er op ons afkomen? Luc Dedeyne: “Zonder twijfel het nieuwe natuurlijke en duurzamere koelmiddel R290 of propaan. Het heeft een laag aardopwarmingsvermogen en hoog thermisch rendement. Maar ook hier weer: in België moeten de binnentoestellen gekeurd worden, terwijl het over een minieme hoeveelheid gas gaat die in de warmtepomp zit. En dit zorgt weer voor heel wat vertraging. Ik vraag me dan af waar we eigenlijk mee bezig zijn.”

Luc Dedeyne: “Wat we ook zien is de opkomst van de lucht-lucht warmtepomp of de airco’s, zeker in appartementen. Die zullen een groot stuk van de markt innemen, te meer daar de EPB-regelgeving in Vlaanderen van die aard is dat men met het oog op de berekening haast in die richting wordt gestuurd van airco’s in slaapkamers om te koelen in de zomer en onrechtstreeks mee te verwarmen in de winter. Dit terwijl men beter af zou zijn met een lucht-water of een bodem-water warmtepomp. De regelgeving moet in Vlaanderen echt dringend herbekeken worden. Wij lobbyen, maar staan meestal voor voldongen feiten.”

De grote meerderheid van de warmtepompen zal in de toekomst lucht-water zijn volgens Luc Dedeyne: “Van de twee types, de monoblock en de split units, zal het vooral de monoblock zijn die op de voorgrond treedt. De buitentemperaturen zijn immers behoorlijk aan het stijgen. Het meetsysteem bij mij thuis, dat de buitentemperatuur om de vijf minuten meet, wijst uit dat er verleden jaar slechts 300 uren waren dat de buitentemperatuur +2 graden was of lager. Dat is slechts 12,5 dagen. Warmteverliezen worden berekend op -7, wat niet voorkwam.”

In Duitsland wordt de collectieve warmtepomp­installatie in appartements­gebouwen momenteel gepromoot. Luc Dedeyne: “Die werkt op lage temperatuur. Omdat je er geen sanitair warm water mee kan maken wordt daar­bovenop een boosterwarmtepomp geïnstalleerd, wat een goede oplossing is. We zien ook dat veel fabrikanten zelf starten met de productie van woning­stations, een aftakking die wordt aangesloten op het warmtenet, en waar­bij warmte uit het net wordt gehaald voor ruimteverwarming en sanitair warm water. Fabrikanten van ruimteverwarming hebben ook steeds vaker PV-panelen, laadstations en dergelijke.”

Welke toekomst is er weggelegd voor de warmte­netten? Luc Dedeyne: “Ze zijn een deel van de oplossing, net als pellets. Tegen de tijd dat het warmtenet in België is uitgerold zijn we honderd jaar verder. Er worden nu nog veel straten heraangelegd waarbij er niet eens wordt gedacht aan het warmtenet.”

Last but not least moet volgens Luc Dedeyne ook rekening gehouden worden met waterstof: “De nieuwe ketels zijn momenteel al in staat om zeker minstens 20% van het gasvolume door waterstof te vervangen. Sommige fabrikanten produceren nu reeds ketels die uitsluitend op waterstof werken. De uitdaging is echter om effectief aan die waterstof te geraken. Uit onderzoek blijkt dat de gasnetten kunnen gebruikt worden voor waterstof, mits het vervangen van een aantal koppelingen. De leidingen zelf zullen geen beperking vormen.”

Conclusie? Luc Dedeyne: “De toekomst is sowieso een en-en-verhaal van warmtepompen, warmte­netten en pelletketels. Volgens de Ecodesign-regel­geving zal er binnen een paar jaar zelfs geëist worden dat de warmte-opwekker bij nieuw­bouw een hoger rendement haalt. Iets waar de condensatie­ketel sowieso niet meer kan aan voldoen.”